Σύγχρονες Προσεγγίσεις στη Διδακτική της Ιστορίας


ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

  1. ΓΕΝΙΚΑ
ΣΧΟΛΗ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ
ΤΜΗΜΑ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ
ΕΠΙΠΕΔΟ ΣΠΟΥΔΩΝ Προπτυχιακό
ΚΩΔΙΚΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ 7Ε5 ΕΞΑΜΗΝΟ ΣΠΟΥΔΩΝ 7ο
ΤΙΤΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΕΣ ΩΡΕΣ  ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ 3 ΠΙΣΤΩΤΙΚΕΣ ΜΟΝΑΔΕΣ 5
ΤΥΠΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Επιστημονικής περιοχής
ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ:

 

Κανένα
ΓΛΩΣΣΑ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ και ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ: Ελληνική
ΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΑΙ ΣΕ ΦΟΙΤΗΤΕΣ ERASMUS Ναι
ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΣΕΛΙΔΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ (URL) http://eclass.duth.gr/courses/ALEX0
  1. ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Μαθησιακά Αποτελέσματα
Περιγράφονται τα μαθησιακά αποτελέσματα του μαθήματος. Συμβουλευτείτε τα Παραρτήματα Α & Β στο συνημμένο αρχείο της ΑΔΙΠ «Πρόταση Ακαδημαϊκής Πιστοποίησης Προγράμματος Σπουδών», σελίδες 20 – 24:

Παράρτημα Α [(α) Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε κύκλο σπουδών, σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης & (β) Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης]

Παράρτημα Β  (Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων)

Οι στόχοι του μαθήματος είναι:

·         να καταστήσει τους φοιτητές κριτικούς αναγνώστες της ιστορίας, να κατανοήσουν τι είναι η ιστορία καθώς και μερικούς τρόπους διδασκαλίας

·         να τους φέρει σε επαφή με τις τάσεις της ιστοριογραφίας

·         να τους φέρει σε επαφή με τις σύγχρονες τάσεις στη διδακτική της Ιστορίας

·         να τους διδάξει μερικές βασικές δεξιότητες που θα πρέπει να διδάξουν στους μαθητές (κυρίως εννοιολόγηση,  χρονολόγηση, επεξεργασία πηγών, σχέδιο εργασίας στην ιστορία, αιτιότητα,  ενσυναίσθηση).

·         Να τους μυήσει στις μεθόδους της ιστορίας

·         Να έρθουν σε επαφή με τους τρόπους διδασκαλίας της ιστορίας μέσα σε πραγματικές συνθήκες (παρατήρηση σε σχολική τάξη)

Γενικές Ικανότητες
Οι συγκεκριμένες  γνώσεις, δεξιότητες και ικανότητες καταλλήλου επιπέδου που θα αποκτήσουν οι φοιτητές μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος. Συμβουλευτείτε τις γενικές ικανότητες που αναμένεται  να έχει αποκτήσει ο πτυχιούχος, όπως αυτές αναγράφονται στο Παράρτημα Διπλώματος και παρατίθενται ακολούθως.  Σε  ποια / ποιες από αυτές αποσκοπεί το μάθημα.
– Κατανόηση, σύγκριση και αξιολόγηση επιστημονικών δεδομένων που συνδέονται με όλες τις συνιστώσες της εκπαίδευσης των παιδιών ηλικίας 6 – 12 ετών

– Κατανόηση, ανάλυση, στάθμιση και διαχείριση με κριτικό τρόπο των πολλαπλών παραγόντων που διαμορφώνουν την εκπαιδευτική πραγματικότητα

– Επιλογή και εφαρμογή μεθοδολογιών και εκπαιδευτικών πρακτικών,  με στόχο τη γνωστική, κοινωνική, πολιτιστική και συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών

– Σχεδίαση, εφαρμογή και αξιολόγηση καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε τυπικά και άτυπα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα

– Ανάπτυξη ουσιαστικής παιδαγωγικής δραστηριότητας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο που είναι  συμβατή με τα σύγχρονα δεδομένα των θετικών, κοινωνικών και ανθρωπιστικών επιστημών και, ειδικότερα, της εκπαίδευσης και, επιπλέον, αξιοποιεί με κατάλληλο τρόπο τα σύγχρονα επιτεύγματα της τεχνολογίας

– Επανα-πλαισίωση, αξιοποίηση και υποστήριξη με ενεργό τρόπο της έρευνας και συμμετοχή σε ερευνητικές δραστηριότητες που αφορούν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και πέρα από αυτήν, όπου η διαμόρφωση ευκαιριών  μάθησης για όλους τους μαθητευομένους θεωρείται ζωτικής σημασίας

– Αναγνώριση των κρίσιμων χαρακτηριστικών της επαγγελματικής  ταυτότητας του εκπαιδευτικού και ανάπτυξή της μέσα από  διαδικασίες κριτικής διερεύνησης και αναστοχασμού της διδακτικής πρακτικής

Με την συμπλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να είναι σε θέση:

  • Να διερευνούν κριτικά ζητήματα ιστορίας σε σχολικό περιβάλλον
  • Να χειρίζονται με επάρκεια βασικές ιστορικές μεθόδους
  • Να αντιλαμβάνονται τι είναι η ιστορική κατανόηση και πώς καλλιεργείται στους μαθητές
  • Να γνωρίζουν πώς να διδάσκουν βασικές δεξιότητες  που έχουν σχέση με την ιστορική κατανόηση
  • Να κατανοούν τις δυσκολίες των μαθητών στο μάθημα της ιστορίας
  • Να είναι ενήμεροι για τους σύγχρονους τρόπους διδασκαλίας της ιστορίας
  • Να κατανοούν τον ρόλο που παίζει η ιστορική εκπαίδευση στην εκάστοτε εκπαιδευτική πολιτική
  • Να κατανοούν τις συμβάσεις της σχολικής ιστορίας καθώς και τις διαφορές που έχει από την ακαδημαϊκή ιστορία
  • Να κατανοούν τους παράγοντες που επηρεάζουν το σχεδιασμό των αναλυτικών προγραμμάτων για την ιστορία
  • Να στοχάζονται σχετικά με τη μεθοδολογία της ιστορίας και τον τρόπο διδασκαλίας  της
  • Να προετοιμάζουν σχέδια μαθήματος στην ιστορία
  1. ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ
 

Στόχος του μαθήματος είναι να φέρει τους φοιτητές σε επαφή με τις σύγχρονες τάσεις στη διδασκαλία της Ιστορίας σε μια προοπτική ανανέωσης των παραδοσιακών τρόπων διδασκαλίας του  μαθήματος. Στο πρώτο μέρος του μαθήματος εξετάζονται ορισμένα θεωρητικά ζητήματα που σχετίζονται με την επιστημολογία της ιστορίας και της διδακτικής της ιστορίας : οι μέθοδοι της ιστορικής επιστήμης, τα ιστοριογραφικά ρεύματα στην Ευρώπη από τα μέσα του 19ου αιώνα έως σήμερα, η εξέλιξη της διδακτικής της ιστορίας, τα αναλυτικά προγράμματα για το μάθημα της Ιστορίας και τα σχολικά εγχειρίδια στο ελληνικό δημοτικό σχολείο σε μία ιστορική προοπτική. Στο δεύτερο μέρος αναλύονται οι στόχοι του μαθήματος όπως ορίζονται μέσα από τις σύγχρονες τάσεις της διδακτικής της Ιστορίας: η καλλιέργεια δεξιοτήτων στο μάθημα της ιστορίας (εννοιολόγηση,  χρονολόγηση, χρήση πηγών, αιτιότητα, ενσυναίσθηση) . Μέσα από συγκεκριμένα παραδείγματα δίνεται η δυνατότητα εφαρμογής των παραπάνω μεθόδων στην πράξη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται σε παραδείγματα της σύγχρονης ελληνικής και ευρωπαϊκής ιστορίας.

 

  1. ΜΕΘΟΔΟΙ ΜΑΘΗΣΗΣ & ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ
ΤΡΟΠΟΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ
Δια ζώσης, Εξ αποστάσεως εκπαίδευση κ.λπ.
Δια ζώσης
ΧΡΗΣΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ
Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές
 

•              power point

Ηλεκτρονική πλατφόρμα e-learning

e-class

ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Περιγράφονται αναλυτικά οι διδακτικές προσεγγίσεις/ δραστηριότητες που κυρίαρχα ακολουθούνται (εκθετικές / μονολογικές, διαλογικές, διερευνητικές, κ.ά.) :

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

 

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα, καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης, ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS (βλέπε και Παράρτημα Γ στο συνημμένο αρχείο της ΑΔΙΠ «Πρόταση Ακαδημαϊκής Πιστοποίησης Προγράμματος Σπουδών») .

Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου (σύνολο ωρών)
Διαλέξεις 35
Σεμινάρια 10
Εργαστηριακή άσκηση
Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας και πηγών 15
Φροντιστήριο
Πρακτική
Εκπαιδευτική εκδρομή  
Εκπόνηση μελέτης  
Συγγραφή εργασίας / εργασιών 30
Αυτοτελής Μελέτη 35
…………
……………
Σύνολο Μαθήματος

(25 ώρες φόρτου εργασίας ανά πιστωτική μονάδα)

125
  1. ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ
ΜΟΡΦΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Διαμορφωτική, Διαγνωστική ή Συμπερασματική

διαμορφωτική

ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ

Περιγραφή της διαδικασίας/ του τρόπου αξιολόγησης

 

Γραπτή εξέταση (ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σύντομης απάντησης, ανάπτυξης, επίλυση ασκήσεων/προβλημάτων), Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, κτλ. Σε κάθε περίπτωση αναφέρεται αν πρόκειται για ατομική ή ομαδική εργασία και η ‘βαρύτητα’ κάθε συνιστώσας της αξιολόγησης στον τελικό βαθμό (π.χ., ομαδική εργασία – 25%).

 

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Οι φοιτητές/τριες επιλέγουν ανάμεσα σε δύο τρόπους αξιολόγησης

Α.

Ι. Συμμετοχή στα σεμινάρια, τις ασκήσεις και την ενδιάμεση εξέταση (30%)

ΙΙ. Γραπτή τελική εξέταση (70%)

Περιλαμβάνει:

–               Ερωτήσεις ανάπτυξης

–               επίλυση προβλημάτων

Προτάσεις διδασκαλίας

 

Β.

Ι.  Συμμετοχή στα σεμινάρια και την ενδιάμεση εξέταση(30%)

ΙΙ. Εκπόνηση και Παρουσίαση Ατομικής  Εργασίας (70%)

 

Κριτήρια αξιολόγησης: Σαφήνεια και συνοχή στην επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται.  Κατανόηση του γνωστικού περιεχομένου. Ικανότητα βιβλιογραφικής έρευνας. Κατανόηση της θεωρίας  για τη διδακτική της ιστορίας. Αξιοποίηση των δεξιοτήτων στο μάθημα της ιστορίας. Χρήση μεθόδων της ιστορίας.

 

  1. ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Προτεινόμενα διδακτικά συγγράμματα

·          Chris Husbands, Τι είναι η διδασκαλία της ιστορίας, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2005

·         φάκελος μαθήματος με σώμα κειμένων (κεφάλαια βιβλίων και άρθρα επιστημονικών περιοδικών

Πρόσθετη  προτεινόμενη βιβλιογραφία

                           Ηenri Moniot, Διδακτική της Ιστορίας, εκδ. Μεταίχμιο, 2000

Συναφή επιστημονικά Περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα)

International Journal of historical learning