Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

1)    Έχει κατανοήσει τους στόχους και τις έννοιες της Κοινωνιογλωσσολογίας, της Πραγματολογίας και της Ανάλυσης του Λόγου, οι οποίες σχετίζονται με την κοινωνική λειτουργία των γλωσσικών φαινομένων. Να έχει κατανοήσει τη σχέση γλώσσας, κοινωνίας/ πολιτισμού και ταυτότητας, συνδέοντας την γλώσσα, ως κοινωνικό φαινόμενο, με την ταυτότητα. (ΜΑ11, ΜΑ12).

2)    Να διαμορφωθεί η γλωσσική επίγνωση γύρω από θεμελιώδη ζητήματα ανάλυσης της κοινής νέας ελληνικής καθώς και ορισμένες από τις εκφάνσεις της γλωσσικής ετερότητας: η γλωσσική ποικιλία και η γλωσσική αλλαγή. (ΜΑ11).

3)    Έχει κατανοήσει τον γλωσσικό δανεισμό, ως παραμέτρου που επηρεάζει τη σχέση γλώσσας και κοινωνίας και την κοινωνική της χρήση. (ΜΑ11).

4)    Διακρίνει τις θεμελιώδεις διαφορές μεταξύ γραπτού και προφορικού λόγου. (ΜΑ11).

5)    Συλλέγει, να αναλύει και να μελετά τα δεδομένα και τις παραμέτρους της γλωσσικής ετερογένειας, προκειμένου να καταλήξει στην διατύπωση/επαλήθευση ερευνητικών υποθέσεων. (ΜΑ13).

6)    Έχει κατανοήσει ότι η ηλικία αποτελεί μία παράμετρο που καθορίζει τις γλωσσικές επιλογές και να εξοικειωθεί με τα χαρακτηριστικά της. (ΜΑ11, ΜΑ12)

7)    Έχει κατανοήσει ότι η χρήση της γλώσσας, ως εργαλείου σκέψης και διαχείρισης των κοινωνικών σχέσεων, διαφοροποιείται ανάλογα με το φύλο, διαμορφώνοντας στάσεις και στερεότυπα. (ΜΑ11).

8)    Έχει εξοικειωθεί με την ανίχνευση των λανθανουσών σημασιών/υπόρρητης σημασίας των γλωσσικών επιλογών και της ιδεολογίας που αυτές προωθούν. (ΜΑ11, ΜΑ12).

9)        Έχει αποκτήσει περαιτέρω εξοικείωση με την ιδεολογία, όπως αυτή διαμορφώνεται αλλά και διαμορφώνει τις γλωσσικές επιλογές. Η μύηση αυτή επιχειρείται μέσω του  παραδείγματος της γλώσσας των ΜΜΕ και της διαφήμισης. (ΜΑ11).

10)     Έχει κατανοήσει τις γλωσσικές στάσεις και προκαταλήψεις που συνοδεύουν τις γλωσσικές επιλογές αλλά και την έννοια του γλωσσικού λάθους, αξιοποιώντας εκπαιδευτικά τις κοινωνικές διαστάσεις της γλώσσας. (ΜΑ11, ΜΑ12).

11)     Έχει κατανοήσει ότι οι προκαταλήψεις των εκπαιδευτικών απέναντι στις γλωσσικές και πολιτιστικές καταβολές των μαθητών τους διαδραματίζουν καταλυτικό ρόλο στην επίδοση των τελευταίων, δημιουργώντας αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους, με αποτέλεσμα να έχουν χαμηλές επιδόσεις, επιβεβαιώνοντας τις προσδοκίες των εκπαιδευτικών. (ΜΑ12, ΜΑ14).

12)     Έχει κατανοήσει και να ανταπεξέρχεται στις απαιτήσεις της παρουσίασης εργασιών, συνεπικουρούμενος/-η από τα εργαλεία που του/της προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες. (ΜΑ9, ΜΑ11).

ü Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

ü Λήψη αποφάσεων

ü Αυτόνομη εργασία

ü Ομαδική εργασία

ü Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

ü Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

ü Σεβασμός στη διαφορετικότητα και την πολυπολιτισμικότητα

ü Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

ü Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

ü Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

2.    Γλωσσική ποικιλία, γλωσσική αλλαγή.

3.    Γλωσσικός δανεισμός.

4.    Γραπτός και προφορικός λόγος.

5.    Μέθοδοι κοινωνιογλωσσολογικής έρευνας (συλλογή δεδομένων, μεταγραφή, ανάλυση, εθνογραφική έρευνα και παραδείγματα).

6.    Γλώσσα και ηλικία: η γλώσσα των νέων.

7.    Γλώσσα και φύλο: ευγένεια και γλωσσικός σεξισμός.

8.    Γλώσσα και ιδεολογία.

9.    Η γλώσσα των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και της διαφήμισης.

10. Γλωσσικές στάσεις και προκαταλήψεις. Το γλωσσικό λάθος.

11. Γλώσσα και εκπαίδευση. Γλωσσικές προκαταλήψεις στο σχολείο.

12. Παρουσίαση εργασιών.

13. Ανακεφαλαίωση.

Ένα μέρος της επικοινωνίας με τους/τις φοιτητές/-τριες πραγματοποιείται ηλεκτρονικά μέσω e-mail

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

1.   Εκπόνηση γραπτής εργασίας και παρουσίαση.

2.   Τελική εξέταση.

2.   Αρχάκης Αργύρης, Τσάκωνα Βίλλυ. (2019). Ταυτότητες, αφηγήσεις και γλωσσική Εκπαίδευση. Αθήνα: Πατάκης.

3.   Γεωργακοπούλου Αλεξάνδρα & Γούτσος Διονύσης. (1999). Κείμενο και επικοινωνία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.

4.   Holmes Janet. (2016).  Εισαγωγή στην Κοινωνιογλωσσολογία. Αθήνα: Πατάκης.

5.   Κωστούλα-Μακράκη Νέλλη. (2001). Γλώσσα και κοινωνία. Αθήνα: Μεταίχμιο. Κωδικός Εύδοξου 24023

6.   Lee McKay S. & Hornberger N.H. (2009). Κοινωνιογλωσσολογία και διδασκαλία της γλώσσας. Αθήνα: Επίκεντρο.

7.   Spinillo Alina, Pratt Chris, Ongstad Sigmund, Allal Linda, Lopez Lucie Mottier, Lehraus Katia, Forget Alexia, Κωστούλη Τριανταφυλλιά, Myhill Debra. (2009). Ο γραπτός λόγος σε κοινωνικοπολιτισμικά πλαίσια. Θεσσαλονίκη: Επίκεντρο.

8.   Trudgill Peter. (1974). Sociolinguistics: An introduction to language and society. London: Penguin.

9.   Τσοκαλίδου Ρούλα. (1996). Το φύλο της γλώσσας. Οδηγός μη-σεξιστικής γλώσσας για τον δημόσιο ελληνικό λόγο. Αθήνα: Σύνδεσμος Ελληνίδων Επιστημόνων-Βιβλιοπωλείο της Εστίας.

10.     Τσοκαλίδου Ρούλα & Χατζησαββίδης Σωφρόνης. (2008). Κοινωνιογλωσσολογικές Αναζητήσεις: ερευνητικά δεδομένα. Θεσσαλονίκη: Βάνιας.

11.     Φραγκουδάκη Άννα. (1999). Γλώσσα και Ιδεολογία. Κοινωνιολογική προσέγγιση της Ελληνικής Γλώσσας. Αθήνα: Εκδόσεις Οδυσσέας.

12.     Χριστίδης Αναστάσιος-Φοίβος. (2001). Εγκυκλοπαιδικός Οδηγός για τη γλώσσα. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας.

13.     Wells Gordon. (1985). Language development in the pre-school years. Cambridge/New York: Cambridge University Press.

Επιπλέον  7 3ωρα φροντιστήρια

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗΣ ΠΕΡΙΟΧΗΣ

Με την ολοκλήρωση των διαλέξεων του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση:

•    να αναφέρουν, να αναλύουν και να ερμηνεύουν τα σημαντικότερα ιστορικά γεγονότα της ελληνικής ιστορίας του α΄ μισού του 20ού αιώνα σε πολιτικό, κοινωνικό, οικονομικό και πολιτισμικό επίπεδο με σφαιρικό τρόπο (ΜΑ11)

•    να θέτουν τα γεγονότα και τα φαινόμενα του Μεσοπολέμου και της δεκαετίας 1940-1950 σε ένα ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο και να τα ερμηνεύουν σε συνάρτηση με τις ευρωπαϊκές και διεθνείς εξελίξεις (ΜΑ11)

•    να εξηγούν τις διαφορετικές ερμηνείες που έχουν διατυπωθεί από ιστορικούς διαφορετικών ιστοριογραφικών ρευμάτων (ΜΑ11)

•    να κατανοούν ιστορικά τους συσχετισμούς ανάμεσα σε γεγονότα και φαινόμενα διαφορετικού χαρακτήρα και να αναλύουν τα αίτια που τα προκάλεσαν και τις συνέπειες που επέφεραν (ΜΑ11).

·         Να είναι σε θέση να διατυπώνουν ιστορικά ερωτήματα και να τα απαντούν χρησιμοποιώντας συνδυαστικά τις γνώσεις τους για το παρελθόν και ιστορικές  πηγές (ΜΑ11)

·         Να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται την ιστορικότητα των προβλημάτων της σύγχρονης ελληνικής  κοινωνίας και τον τρόπο που αυτά συνδέονται με το πρόσφατο παρελθόν.

·         Να είναι σε θέση να αντιλαμβάνονται τη σημασία των πηγών για τη συγκρότηση της ιστορικής γνώσης

•    να είναι εξοικειωμένοι με τα εργαλεία της ιστορικής επιστήμης  με ιδιαίτερη έμφαση στην επεξεργασία πρωτογενών και δευτερογενών πηγών, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές της αποδόμησης, της εμπλαισίωσης και της πολυπρισματικότητας (ΜΑ11)

•    να είναι σε θέση να διακρίνουν τη διαφορά ανάμεσα σε μαρτυρίες και ερμηνείες της ιστορίας και να ερμηνεύουν τις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις διαφορετικές οπτικές των ιστορικών (ΜΑ11).

•    Να είναι  σε θέση να κατανοήσουν  τον τρόπο με τον οποίο «παράγεται» η ιστορική αφήγηση χρησιμοποιώντας τις μεθόδους της ιστορικής επιστήμης (ΜΑ11)

·         Να είναι σε θέση να μετασχηματίζουν την επιστημονική σε σχολική γνώση (ΜΑ4)

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

1)      Εισαγωγή στην ιστορία του 20ού αιώνα

2)      Οι επιπτώσεις του Α Π.Π. στην Ελλάδα και την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Τα αίτια της Μικρασιατικής Καταστροφής στη σύγχρονη ιστοριογραφία και η δίκη των έξι

3)      Η εγκατάσταση των προσφύγων: πολιτικές, κοινωνικές, οικονομικές και πολιτισμικές διαστάσεις

4)       Ο ρόλος του στρατού στην πολιτική στον Μεσοπόλεμο

5)      Επιτεύγματα και αρνητικές πλευρές της βενιζελικής τετραετίας (1928-1932)

6)      Οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης του 1929

7)      Πολιτικές ανακατατάξεις την περίοδο 1932-1936. Δημοκρατία και Παλινόρθωση

8)      Το κοινωνικό ζήτημα και το γυναικείο ζήτημα

9)      Η κρίση της Δημοκρατίας και η δικτατορία του Μεταξά

10)   Ιδεολογία και πολιτική του καθεστώτος της 4^ης Αυγούστου

11)   Ο Β ΠΠ και η ελληνική εξωτερική πολιτική. Η Ελλάδα στον Πόλεμο

12)   Κατοχή και Αντίσταση

13)Ο Εμφύλιος Πόλεμος και οι επιπτώσεις του στην μεταπολεμική Δημοκρατία

Τα φροντιστήρια αφορούν στην εισαγωγή στις μεθόδους της ιστορίας

1)      Εισαγωγή στις ιστορικές σπουδές

2)      Ιστοριογραφικές σχολές και τρόπος συγγραφής της ιστορίας

3)      Επεξεργασία πρωτογενών πηγών-είδη πηγών και αποδελτίωση (άσκηση1)

4)      Επεξεργασία πρωτογενών πηγών-η οπτική του μάρτυρα

5)      Επεξεργασία πρωτογενών πηγών-πολυπρισματικότητα (άσκηση2)

6)      Η ερμηνεία στην ιστορία –η οπτική του ιστορικού

7)      Μαρτυρίες και ερμηνείες για το παρελθόν (άσκηση 3)

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα αξιολόγησης: ελληνική

Μέθοδοι αξιολόγησης: διαμορφωτική (ασκήσεις, πρόοδοι και γραπτές εξετάσεις)

Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων και επίλυσης προβλημάτων

•   Thomas Gallant, Νεότερη Ελλάδα, εκδ. πεδίο, Αθήνα 2017

•    Richard Clogg, Σύντομη Ιστορία της Νεότερης Ελλάδας, εκδ. Καρδαμίτσα Αθήνα 2012

•   σημειώσεις της διδάσκουσας που εκδίδονται από το Πανεπιστήμιο, με τίτλο: Σύγχρονη Ελληνική Ιστορία 1922-1950

Πρόσθετη  προτεινόμενη βιβλιογραφία

•   Αντώνης Λιάκος, Ο ελληνικός 20ός αιώνας, εκδ. Πόλις, Αθήνα 2019

•   Χρ. Χατζηιωσήφ (επιμ.), Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, τ. Β1, Β2 και Γ1, Γ2, Αθήνα, εκδ. Βιβλιόραμα, 2005

Β. Παναγιωτόπουλος (επιμ.), Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770-2000,     τ. 7 και τ.8,  Αθήνα, Ελληνικά Γράμματα, 2003.

Συναφή επιστημονικά Περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα)

•   Τα Ιστορικά

•   Μνήμων

•   Historein

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Μετά τη επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες αναμένεται να

– εφαρμόζουν τις γνώσεις που αποκόμισαν από το μάθημα στη διδασκαλία του λεξιλογίου της Ελληνικής γλώσσας (μαθησιακά αποτελέσματα του ΠΠΣ ΜΑ4 και ΜΑ11)

– να σχεδιάζουν δραστηριότητες που ενισχύουν τη λεξιλογική γνώση των μαθητών (μαθησιακά αποτελέσματα του ΠΠΣ ΜΑ4, ΜΑ6 και ΜΑ11)

-να δημιουργούν διδακτικό υλικό για τη διδασκαλία του λεξιλογίου(μαθησιακά αποτελέσματα του ΠΠΣ ΜΑ4 και ΜΑ11)

Αυτόνομη εργασία

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

2. Βασικοί άξονες της σύγχρονης διδακτικής προσέγγισης του λεξιλογίου.

3.  Ανάπτυξη του λεξιλογίου μέσω της ανάγνωσης ιστοριών.

4. Δραστηριότητες ανάπτυξης της λεξιλογικής συνειδητότητας.

5. Στρατηγικές μάθησης λεξιλογίου.

6. Η διατύπωση υποθέσεων για τη σημασία μιας άγνωστης λέξης με βάση τα συμφραζόμενα.

7. Η αξιοποίηση της δομής των λέξεων.

8. Η χρήση λεξικού στη διδασκαλία του λεξιλογίου.

9. Βασικό λεξιλόγιο. Πολύ συχνές λέξεις.

10. Η ‘εκτενής’ διδασκαλία (ορισμοί και άλλες τεχνικές)

11. Λέξεις του επιστημονικού λεξιλογίου.

12. Πολυλεκτικές μονάδες. Παγιωμένες εκφράσεις.

13. Πολύσημες λέξεις.

Διδακτικό υλικό, ανακοινώσεις και επικοινωνία μέσω της πλατφόρμας e-class

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Ατομική εργασία (σχεδιασμός δραστηριοτήτων, δημιουργία φακέλου διδακτικού υλικού) (40%)

Τελική γραπτή εξέταση (ερωτήσεις σύντομης απάντησης, επίλυση προβλημάτων): (60%)

Γούτσος, Δ. 2006. Ανάπτυξη λεξιλογίου: Από το βασικό στο προχωρημένο επίπεδο. Στο Δ. Γούτσος, Μ. Σηφιανού & Α. Γεωργακοπούλου, Η Ελληνική ως ξένη γλώσσα: από τις λέξεις στα κείμενα. Αθήνα: Πατάκης.

Ευθυμίου Α. 2013. Η διδασκαλία του λεξιλογίου στο δημοτικό σχολείο. Θεσ/νίκη: Επίκεντρο

Παραδιά Μ. & Ν. Μήτσης. 2011. Η διδασκαλία του λεξιλογίου στην ελληνική εκπαίδευση. Αθήνα : Gutenberg.

Μήτσης, Ν., Παραδιά Μ. & Α. Μήτση. 2012. Το Λεξιλόγιο. Θεωρητική Προσέγγιση και Διδακτικές Εφαρμογές. Αθήνα : Gutenberg.

(Επιπλέον

3 3ωρα φροντιστήρια

2ωρη παρακολούθηση μαθημάτων σε δημοτικά σχολεία)

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

• Να είναι ενήμεροι για τους σύγχρονους τρόπους διδασκαλίας της ιστορίας (ΜΑ2 και ΜΑ11)

·         Να είναι σε θέση να μετασχηματίσουν την επιστημονική σε σχολική γνώση (ΜΑ4)

·         Να διερευνούν κριτικά ζητήματα ιστορίας σε σχολικό περιβάλλον (ΜΑ11)

·         Να κατανοούν τις δευτεροβάθμιες ιστορικές έννοιες και τον τρόπο διδασκαλίας τους  (ΜΑ11)

• Να χειρίζονται με επάρκεια βασικές ιστορικές μεθόδους (ΜΑ11)
• Να αντιλαμβάνονται τις έννοιες της ιστορικής σκέψης και της ιστορικής κατανόησης και το πώς αυτές μπορούν να καλλιεργηθούν στους μαθητές (Μα4)
• Να γνωρίζουν πώς να διδάσκουν βασικές δεξιότητες  στην ιστορία (ΜΑ6)
• Να κατανοούν τις δυσκολίες των μαθητών στο μάθημα της ιστορίας (ΜΑ4)
• Να κατανοούν τον ρόλο που παίζει η εκπαιδευτική πολιτική στην ιστορική εκπαίδευση  (ΜΑ4)
• Να κατανοούν τις συμβάσεις της σχολικής ιστορίας καθώς και τις διαφορές που έχει από την ακαδημαϊκή ιστορία (ΜΑ11)

·         Να κατανοούν τους παράγοντες που επηρεάζουν το σχεδιασμό των αναλυτικών προγραμμάτων για την ιστορία (ΜΑ4)

• Να οργανώνουν την διδακτική-μαθησιακή διαδικασία με δημιουργικό τρόπο, και να εφαρμόζουν κατάλληλες δραστηριότητες, μεθόδους, μέσα και υλικά, ώστε να προάγονται η κριτική και δημιουργική σκέψη, καθώς και η διερευνητική, η αυτενεργός και η συνεργατική μάθηση  (ΜΑ6) και (ΜΑ8)

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Οι 13 διαλέξεις έχουν τα εξής θέματα:

1)      η εξέλιξη της διδακτικής της ιστορίας,

2)      τα αναλυτικά προγράμματα για το μάθημα της Ιστορίας και τα σχολικά εγχειρίδια στο ελληνικό δημοτικό σχολείο σε μία ιστορική προοπτική (1833-2019)

3)      σκοποί και περιεχόμενο της ιστορίας και πολιτικές αλλαγές σε άλλες χώρες (Αγγλία, Πορτογαλία, Τσεχία)

4)      η καλλιέργεια δεξιοτήτων στο μάθημα της ιστορίας

5)      η εννοιολόγηση στην ιστορία

6)      χρονολόγηση,

7)      χρήση πηγών,

8)      αιτιότητα,

9)      ενσυναίσθηση

10)   το ιστορικό μυθιστόρημα στη διδασκαλία της ιστορίας

11)   το σχέδιο εργασίας στην ιστορία

Χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία και την επικοινωνία με τους φοιτητές

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Ελληνική

Διαμορφωτική αξιολόγηση

Ερωτήσεις ανάπτυξης δοκιμίων

Ατομική γραπτή εργασία

Προφορική παρουσίαση της εργασίας

Κριτήρια αξιολόγησης: Σαφήνεια και συνοχή στην επιχειρηματολογία που αναπτύσσεται.  Κατανόηση του γνωστικού περιεχομένου. Ικανότητα βιβλιογραφικής έρευνας. Κατανόηση της θεωρίας  για τη διδακτική της ιστορίας. Αξιοποίηση των δεξιοτήτων στο μάθημα της ιστορίας. Χρήση μεθόδων της ιστορίας.

Προτεινόμενα διδακτικά συγγράμματα

·         Chris Husbands, Τι είναι η διδασκαλία της ιστορίας, Αθήνα, Μεταίχμιο, 2005

·         Ελένη Αποστολίδου, Μαθήματα Διδακτικής της Ιστορίας, Αθήνα, εκδ. Πεδίο, 2019

·         φάκελος μαθήματος με σώμα κειμένων (κεφάλαια βιβλίων και άρθρα επιστημονικών περιοδικών

Πρόσθετη  προτεινόμενη βιβλιογραφία

 Ηenri Moniot, Διδακτική της Ιστορίας, Αθήνα, εκδ. Μεταίχμιο, 2000

Juddy Sebba, Ιστορία για όλους, εκδ. Μεταίχμιο, 2000

Γιώργος Κόκκινος,  Από την Ιστορία στις ιστορίες, Ελληνικά Γράμματα, 1998

Γιώργος Κόκκινος, Διδακτικές προσεγγίσεις στο μάθημα της ιστορίας, Μεταίχμιο, 2006

Δώρα Κάββουρα, Διδακτική της Ιστορίας, Μεταίχμιο, 2011

Keith Barton, Linda Levstic, Διδάσκοντας ιστορία για το συλλογικό αγαθό, Μεταίχμιο 2008

Ανδρέας Ανδρέου (επιμ.), Η διδακτική της ιστορίας στην Ελλάδα και η έρευνα στα σχολικά εγχειρίδια, Μεταίχμιο 2008

Jean Peyrot, Η διδασκαλία της ιστορίας στην Ευρώπη, Μεταίχμιο 2002

Marc Ferro, Πώς αφηγούνται την ιστορία στα παιδιά σε ολόκληρο τον κόσμο, Μεταίχμιο 2016

Ειρήνη Νάκου, Τα παιδιά και η ιστορία. Ιστορική σκέψη, γνώση και ερμηνεία, Μεταίχμιο 2000

Συναφή επιστημονικά Περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα)

International Journal of historical learning

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/φοιτήτριες θα πρέπει:

·         Να γνωρίζουν τις βασικές τομές στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τους σημαντικούς συγγραφείς και τα έργα τους, εντάσσοντάς τα στα λογοτεχνικά και ιστορικά τους συμφραζόμενα (ΜΑ11).

·         Να εντοπίζουν στη νεοελληνική ποίηση και πεζογραφία βασικά χαρακτηριστικά των λογοτεχνικών τάσεων και ρευμάτων (ΜΑ11).

·         Να έχουν αποκτήσει μία συνολική εικόνα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ώστε στο μέλλον να μπορούν να αξιοποιήσουν τις γνώσεις τους στην εκπαιδευτική πράξη (ΜΑ4).

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

1. Εισαγωγή στη μελέτη της λογοτεχνίας. Αποσαφήνιση εννοιών: ιστορία, λογοτεχνία, λογοτεχνικός κανόνας, γενιά, σχολή, ρεύμα, κίνημα.

2. Πότε αρχίζει η νεοελληνική λογοτεχνία; Το έπος του Διγενή Ακρίτη.

3. Η λογοτεχνία μετά το 1453. Περίοδος της Κρητικής Αναγέννησης. Βιτσέντζος Κορνάρος.

4. Νεοελληνικός διαφωτισμός.

5. – 6. Ελληνικός ρομαντισμός: Η ποίηση του Σολωμού. Κάλβος. Επτανησιακή σχολή.

7. Ο ρομαντισμός της Αθηναϊκής ή Φαναριώτικης σχολής.

8. Νέα Αθηναϊκή σχολή. Παλαμάς.

9. Η ηθογραφία της γενιάς του 1880.

10. Νέες τάσεις και ρεύματα στην πεζογραφία.

11. Η ποίηση του Καβάφη. Σικελιανός, Βάρναλης.

12. Γενιά του ’20. Καρυωτάκης.

13. Ο μοντερνισμός της γενιάς του ’30.

Χρήση της πλατφόρμας eclass

Επικοινωνία με τους φοιτητές μέσω email

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα αξιολόγησης: ελληνικά

Μέθοδος αξιολόγησης: συγγραφή και παρουσίαση εργασίας και τελική γραπτή εξέταση.

Βίτι Μάριο, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, επιμ.: Δήμητρα Λουκά, Τίτλος Μυλωνόπουλος, Αθήνα: Οδυσσέας, 2008.

Δημαράς Κ.Θ., Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Από τις πρώτες ρίζες ως την εποχή μας, Αθήνα: Ίκαρος, 1948.

Καστρινάκη Αγγέλα, Αλέξης Πολίτης, Δημήτρης Τζιόβας (επιμ.), Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης – Μουσείο Μπενάκη, Πρακτικά Συνεδρίου στη μνήμη του Αλέξανδρου Αργυρίου, Ρέθυμνο, 20-22 Μαϊου 2011, Για μια Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του 20^ού αιώνα, Προτάσεις Ανασυγκρότησης, Θέματα και ρεύματα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης – Μουσείο Μπενάκη, 2012.

Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα, Έργα, Ρεύματα, Όροι. Αθήνα: Πατάκης, 2007.

Μπήτον Ρόντερικ, Εισαγωγή στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία, Ποίηση και Πεζογραφία, 1821-1992, μτφ. Ευαγγελία Ζουργού – Μαριάννα Σπανάκη, Αθήνα: Νεφέλη, 1996.

Πολίτης Λίνος, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα: ΜΙΕΤ, 1978.

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Παράρτημα Α [(α) Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε κύκλο σπουδών, σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης & (β) Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης]

Παράρτημα Β  (Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων)

ΣΚΟΠΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟ

Σκοπός του μαθήματος είναι η εκπαίδευση των φοιτητών και των φοιτητριών σε ζητήματα που σχετίζονται με τις σχολικές ενταξιακές πρακτικές με έμφαση στη διαφοροποιημένη παιδαγωγική.

ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

·         Γνωρίζουν τις βασικές έννοιες και αρχές των ενταξιακών πρακτικών και της διαφοροποιημένης παιδαγωγικής (ΜΑ7, ΜΑ12)

·         Γνωρίζουν πώς να διαφοροποιούν τα περιεχόμενα της μάθησης (ΜΑ7, ΜΑ12)

·         Γνωρίζουν πώς να διαφοροποιούν τη μαθησιακή διαδικασία (ΜΑ7, ΜΑ12)

·         Γνωρίζουν πώς να διαφοροποιούν τα μαθησιακά αποτελέσματα και να υιοθετούν πολλαπλά μέσα αξιολόγησης (ΜΑ7, ΜΑ8)

·         Υιοθετούν και να αξιοποιούν καλές πρακτικές συνεργασίας με γονείς, φορείς και άλλους επαγγελματίες (ΜΑ14)

– Κατανόηση, ανάλυση, στάθμιση και διαχείριση με κριτικό τρόπο των πολλαπλών παραγόντων που διαμορφώνουν την εκπαιδευτική πραγματικότητα

– Επιλογή και εφαρμογή μεθοδολογιών και εκπαιδευτικών πρακτικών,  με στόχο τη γνωστική, κοινωνική, πολιτιστική και συναισθηματική ανάπτυξη των μαθητών

– Σχεδίαση, εφαρμογή και αξιολόγηση καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων σε τυπικά και άτυπα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα

– Επανα-πλαισίωση, αξιοποίηση και υποστήριξη με ενεργό τρόπο της έρευνας και συμμετοχή σε ερευνητικές δραστηριότητες που αφορούν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση αλλά και πέρα από αυτήν, όπου η διαμόρφωση ευκαιριών  μάθησης για όλους τους μαθητευομένους θεωρείται ζωτικής σημασίας

– Αναγνώριση των κρίσιμων χαρακτηριστικών της επαγγελματικής  ταυτότητας του εκπαιδευτικού και ανάπτυξή της μέσα από  διαδικασίες κριτικής διερεύνησης και αναστοχασμού της διδακτικής πρακτικής

1. Παρουσίαση μαθήματος – Εισαγωγή στις βασικές έννοιες της ενταξιακής εκπαίδευσης
2. Εισαγωγή στη διαφοροποίηση της διδασκαλίας

3.       Διαφοροποίηση των περιεχομένων της μάθησης – Ανάλυση παραδειγμάτων και πρακτική εξάσκηση

4.       Διαφοροποίηση της διαδικασίας της μάθησης – Ανάλυση παραδειγμάτων και πρακτική εξάσκηση

5.       Διαφοροποίηση του μαθησιακού αποτελέσματος – Ανάλυση παραδειγμάτων και πρακτική εξάσκηση

6.       Αξιολόγηση και παρέμβαση στην ενταξιακή εκπαίδευση

1. Δυσκολίες/χαμηλή επίδοση στην αναγνωστική ευχέρεια: Αξιολόγηση και παρέμβαση
2. Δυσκολίες/χαμηλή επίδοση στην αναγνωστική κατανόηση: Αξιολόγηση και παρέμβαση
3. Δυσκολίες/χαμηλή επίδοση στην παραγωγή γραπτού λόγου: Αξιολόγηση και παρέμβαση
4. Δυσκολίες/χαμηλή επίδοση στην ορθογραφία: Αξιολόγηση και παρέμβαση
5. Δυσκολίες/χαμηλή επίδοση στα μαθηματικά: Αξιολόγηση και παρέμβαση

12.   Παιδαγωγικές εκθέσεις- Ανάλυση παραδειγμάτων και πρακτική εξάσκηση

1. Τεχνικές συνοδείας βλέποντος οδηγού & Ανακεφαλαίωση

Περιγράφονται αναλυτικά οι διδακτικές προσεγγίσεις/ δραστηριότητες που κυρίαρχα ακολουθούνται (εκθετικές / μονολογικές, διαλογικές, διερευνητικές, κ.ά.) :

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα, καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης, ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS (βλέπε και Παράρτημα Γ στο συνημμένο αρχείο της ΑΔΙΠ «Πρόταση Ακαδημαϊκής Πιστοποίησης Προγράμματος Σπουδών») .

Περιγραφή του περιεχομένου και της διαδικασίας αξιολόγησης

Γραπτή εξέταση (ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής, σύντομης απάντησης, ανάπτυξης, επίλυση ασκήσεων/προβλημάτων), Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, κτλ. Σε κάθε περίπτωση αναφέρεται αν πρόκειται για ατομική ή ομαδική εργασία και η ‘βαρύτητα’ κάθε συνιστώσας της αξιολόγησης στον τελικό βαθμό (π.χ., ομαδική εργασία – 25%).

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Η συμπερασματική προφορική εξέταση (τελική) πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση των διαλέξεων και κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου. Οι ερωτήσεις της εξέτασης βασίζονται  στο σύνολο των γνώσεων που έχουν καλυφθεί στο πλαίσιο του μαθήματος και περιλαμβάνονται στο σύγγραμμα και το συνοδευτικό υλικό.

Tomlinson, C. A. (2010). Διαφοροποίηση της εργασίας στην αίθουσα διδασκαλίας. Ανταπόκριση στις ανάγκες όλων των μαθητών. Γρηγόρης: Αθήνα.

Tomlinson, C. A. (2015). Πώς να διαφοροποιήσουμε τη διδασκαλία σε τάξεις μεικτής ικανότητας. Αθήνα: Γρηγόρης.

Βαλιαντή, Σ. & Νεοφύτου, Λ. (2017). Διαφοροποιημένη διδασκαλία. Λειτουργική και αποτελεσματική εφαρμογή. Αθήνα: Πεδίο.

Mitchell, D. & Sutherland, D. (2022). Στρατηγικές διδασκαλίας στην ειδική και ενταξιακή εκπαίδευση (επιμ. Α. Βλάχου). Εκδόσεις Πεδίο.

Βλάχου, Α. & Ζώνιου-Σιδέρη, Α. (2011). Σχολική ένταξη και εφαρμοσμένες πρακτικές συνεργασίας μεταξύ εκπαιδευτικών γενικής και ειδικής αγωγής. Στο Υπουργείο Παιδείας δια Βίου Μάθησης και Θρησκευμάτων, Εξειδικευμένη εκπαιδευτική υποστήριξη για ένταξη μαθητών με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες (σσ 75-92). Αθήνα: ΕΣΠΑ 2007-2013, INTRAWAY ΕΠΕ.

Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

·         Προσδιορίζουν τα βασικά μοντέλα θεώρησης της αναπηρίας και να κατανοούν βασικές έννοιες όπως αναπηρία, βλάβη, μισαναπηρισμός, εξιδανικευμένη κανονικότητα, και αναπηροποίηση (MA15)

·         Γνωρίζουν τις κοινωνικο-ιστορικές και επιστημονικές διαστάσεις της εκπαίδευσης των αναπήρων στη χώρα μας και διεθνώς (MA7, MA15)

·         Κατανοούν και να διακρίνουν βασικές έννοιες της ενταξιακής εκπαίδευσης (π.χ. διαχωρισμός, ενσωμάτωση, ένταξη) (MA2, MA15)

·         Αξιολογούν τα οικονομικά, παιδαγωγικά και κοινωνικά επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα για την ένταξη των ανάπηρων μαθητών στη γενική εκπαίδευση (MA15)

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

1. Παρουσίαση του μαθήματος
2. Μοντέλα προσέγγισης και ερμηνείας της αναπηρίας Ι
3. Μοντέλα προσέγγισης και ερμηνείας της αναπηρίας ΙΙ
4. Αναπηρία & βλάβη
5. Εξιδανικευμένη κανονικότητα, μισαναπηρισμός & αναπηροποίηση
6. Γλώσσα και αναπηρία / Πολιτισμικές αναπαραστάσεις της αναπηρίας
7. Διαμορφωτική εξέταση (πρόοδος) / Καταβολές της ενταξιακής εκπαίδευσης διεθνώς και στην Ελλάδα
8. Εννοιολογική αποσαφήνιση και θεωρητική θεμελίωση παιδαγωγικών όρων
9. Διεθνείς διακηρύξεις για την ενταξιακή εκπαίδευση – Διεθνείς και εθνικές πολιτικές για την ένταξη
10. Επιχειρήματα και αντεπιχειρήματα για την ενταξιακή εκπαίδευση
11. Ερευνητικά δεδομένα για τα οφέλη της ενταξιακής εκπαίδευσης
12. Ενταξιακές πρακτικές
13. Ανακεφαλαίωση

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Διαμορφωτική (30%) + Συμπερασματική (70%)

Η διαμορφωτική γραπτή εξέταση (πρόοδος) πραγματοποιείται την 7^η εβδομάδα μελέτης. Οι ερωτήσεις της εξέτασης βασίζονται στο εύρος των γνώσεων που έχουν καλυφθεί μέχρι και την 6^η εβδομάδα μελέτης.

Η συμπερασματική γραπτή εξέταση (τελική) πραγματοποιείται μετά την ολοκλήρωση των διαλέξεων και κατά τη διάρκεια της εξεταστικής περιόδου. Οι ερωτήσεις της εξέτασης βασίζονται  στο σύνολο των γνώσεων που έχουν καλυφθεί στο πλαίσιο του μαθήματος και περιλαμβάνονται στο σύγγραμμα και το συνοδευτικό υλικό.

Καραγιάννη, Γ. (2017). Η αναπηρία στην Ελλάδα της κρίσης. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.

Slee (2020). Η ενταξιακή εκπαίδευση δεν είναι νεκρή, απλώς μυρίζει περίεργα. Αθήνα: Εκδόσεις Gutenberg.