Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

·     Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

·     Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης

και Παράρτημα Β

·     Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

• Περιγράφουν τα βασικά χαρακτηριστικά της συγκρότησης και ανάπτυξης των
βασικών εννοιών και σχέσεων του χώρου από μαθητές της υποχρεωτικής εκπαίδευσης (ΜΑ4).

• Αναγνωρίζουν και περιγράφουν τις νοητικές δυσκολίες των παιδιών της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στην κατανόηση βασικών γεωμετρικών εννοιών με βάση ερευνητικά αποτελέσματα και πραγματοποιούν έρευνα πεδίου (ΜΑ2, ΜΑ13).

• Αναγνωρίζουν και αξιοποιούν τον δυναμικό χαρακτήρα των λογισμικών δυναμικής γεωμετρίας (π.χ. geogebra) και την αποτελεσματικότητά τους ως εργαλείων μάθησης και διδασκαλίας γεωμετρικών εννοιών (ΜΑ9).

•Διακρίνουν τις θεωρίες μάθησης(π.χ. κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες, εποικοδομιστικές προσεγγίσεις, συμπεριφοριστικές θεωρίες) και τις αξιοποιούν κατάλληλα κατά τον διδακτικό μετασχηματισμό σε περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας (ΜΑ3, ΜΑ4).

• Οργανώνουν τη διδακτική/μαθησιακή διαδικασία και περιγράφουν τεκμηριωμένα την πρόσθετη μαθησιακή αξία των δυναμικών περιβαλλόντων μάθησης στην αναπαράσταση της γεωμετρικής γνώσης, στην υποστήριξη της κατανόησης από μέρους των μαθητών, στη διερεύνηση και στον πειραματισμό, στη συνεργασία και στην επικοινωνία στην τάξη (ΜΑ6, ΜΑ9, ΜΑ11).

• Υλοποιούν και αξιολογούν, με βάση τη στοχοθεσία, δραστηριότητες υποστήριξης της ανάπτυξης της γεωμετρικής σκέψης και της κατανόησης των βασικών χαρακτηριστικών των επίπεδων και στερεών γεωμετρικών σχημάτων με αξιοποίηση λογισμικού δυναμικής γεωμετρίας για μαθητές της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, στην κατεύθυνση της διαφοροποιημένης και συμπεριληπτικής εκπαίδευσης (ΜΑ7).

• «Επικοινωνούν» τα αποτελέσματα της εργασίας τους (ΜΑ14).

• Στοχάζονται κριτικά και διατυπώνουν τεκμηριωμένες θέσεις για τις προϋποθέσεις αξιοποίησης λογισμικών δυναμικής γεωμετρίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση, καθώς και για τη μάθηση και τη διδασκαλία της γεωμετρίας (ΜΑ15).

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

2-3: Εννοιολογική προσέγγιση βασικών γεωμετρικών εννοιών που διδάσκονται στην υποχρεωτική εκπαίδευση (ηλικιακή ομάδα 4-15 ετών), καθώς και των ιδιοτήτων και μετασχηματισμών τους

4: Δυσκολίες-παρανοήσεις σε σχέση με βασικές γεωμετρικές έννοιες στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Αξιοποίηση ευρημάτων σχετικών ερευνών σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο.

5-7: Εξοικείωση με περιβάλλοντα δυναμικής γεωμετρίας (π.χ., Geogebra) και αξιοποίησή τους για την προσέγγιση των ιδιοτήτων των σχημάτων και μετασχηματισμών τους

8-9: Προετοιμασία, με προσέγγιση “μελέτης μαθήματος” (lesson study) γεωμετρίας, για την άσκηση πεδίου σε σχολεία υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Προγράμματα Σπουδών Γεωμετρίας, βιβλιογραφικά στοιχεία διδακτικής της Γεωμετρίας)

10-12: Ανάπτυξη δραστηριοτήτων σε περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας: (π.χ., Geogebra), σχεδιασμός ή/και επιλογή με βάση τις προϋποθέσεις υλοποίησης της άσκησης πεδίου στην τάξη της γεωμετρίας (π.χ., ιδιαιτερότητες μαθητικού πληθυσμού) και συνεργασία με έμπειρους εκπαιδευτικούς.

13: Αναστοχασμός σχετικά με την άσκηση πεδίου και κριτικός στοχασμός σε σχέση με τη μετάβαση από συμβατικά περιβάλλοντα σε περιβάλλοντα δυναμικής γεωμετρίας (επαγγελματική ανάπτυξη των μελλοντικών εκπαιδευτικών).

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτικήή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονταιρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και πού είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Εργαστηριακές ασκήσεις σε περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας (e-portfolio) 20%

Συγγραφή εργασίας για την υποστήριξη της άσκησης πεδίου (e-portfolio) 40%

Άσκηση πεδίου (σχεδιασμός-υλοποίηση-αναστοχασμός) 40%

Κυνηγός, Χ. (2011). Το μάθημα της διερεύνησης. Αθήνα: Μοτίβο Εκδοτική Α.Ε.

Παπαδόπουλος, Ι. (2013). Τα μαθηματικά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και η διδασκαλία τους. Θεσσαλονίκη: Εταιρία αξιοποίησης και διαχείρισης περιουσίας του πανεπιστημίου

-Πρόσθετη προτεινόμενη βιβλιογραφία

Κολέζα, Ε. (2017). Θεωρία και Πράξη στη Διδακτική των Μαθηματικών. Αθήνα: Τυπωθήτω/ Δαρδανός.

Van de Walle, J. A., Lovin L. H., Karp K. S., Bay – Williams J. M.(2017). Μαθηματικά από το νηπιαγωγείο ως το Γυμνάσιο, Αθήνα: Τυπωθήτω/ Δαρδανός.

Σκουμπουρδή, Χ. (2015).Το παιχνίδι στη μαθηματική εκπαίδευση των μικρών παιδιών. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα https://repository.kallipos.gr/handle/11419/1295

Streefland, L. (2000). (Επιστημονική επιμέλεια Ε. Κολέζα). Ρεαλιστικά Μαθηματικά στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: LeaderBooks

– Συναφή επιστημονικά περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα):

Educational Studies in Mathematics (https://www.springer.com/journal/10649)

International Electronic Journal of Mathematics Education(https://www.iejme.com/)

International Journal of Mathematical Education in Science and Technology https://www.tandfonline.com/toc/tmes20/current

Mathematics Education Research Journal (https://www.springer.com/journal/13394)

Journal of Mathematics Teacher Education (https://www.springer.com/journal/10857)

Teaching mathematics and its applications (https://academic.oup.com/teamat)

The mathematics educator (http://tme.journals.libs.uga.edu/index.php/tme/index)

-Πρακτικά συνεδρίων

ΕΤΠΕ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση) (http://www.etpe.gr).

ΕΜΕ (Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία) (http://www.hms.gr/)

ΕΝΕΔΙΜ (Ένωση Ερευνητών Διδακτικής Μαθηματικών)  (http://www.enedim.gr/index.php/el/)

ERME (European Society for Research in Mathematics Education) (https://www.mathematik.uni-dortmund.de/~erme/index.php?slab=conferences)

PME (International Group for the Phycology of Mathematics Education) (http://www.igpme.org/annual-conference/)

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

·     Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

·     Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης

και Παράρτημα Β

·     Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

Με την συμπλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να είναι σε θέση:

• Να αξιοποιούν κατάλληλα έννοιες και αρχές της επιστήμης της Φυσικής για τη κατανόηση φυσικών φαινομένων κατά την εκτέλεση των πειραματικών διαδικασιών στο πλαίσιο της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΜΑ3)
• Να μπορούν να σχεδιάζουν, να διεξάγουν και να αξιολογούν την πειραματική διαδικασία/εργαστηριακή άσκηση θεμάτων της Φυσικής της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, διατυπώνοντας τους στόχους, τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, διερευνώντας/ανακαλύπτοντας και επαληθεύοντας τα σχετικά φυσικά φαινόμενα αξιοποιώντας τον τρόπο με τον οποίο τα προσεγγίζουν οι μαθητές (ΜA7).
• Να μπορούν σε σχολικό επίπεδο να πραγματοποιούν κατάλληλα πειράματα με χρήση υλικών της καθημερινότητας θεμάτων της Φυσικής , προάγοντας τη κριτική και δημιουργική σκέψη, καθώς και τη διερευνητική ή αυτενεργό ή και συνεργατική μάθηση (ΜΑ6).
• Να μπορούν να συνδέουν τις γνώσεις της επιστήμης της Φυσικής με καταστάσεις και φαινόμενα της καθημερινότητας μέσα από τον ουσιαστικό ρόλο του πειράματος στη διδασκαλία και τη μάθηση, αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα όλων των παραπάνω στο ρόλο των μελλοντικών εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΜA1).

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Το μάθημα περιλαμβάνει τη διεξαγωγή/εκτέλεση εργαστηριακών ασκήσεων/πειραμάτων με το απαιτούμενο θεωρητικό υπόβαθρο γύρω από θέματα της Μηχανικής, της Θερμότητας, του Ηλεκτρισμού, του Μαγνητισμού και της Οπτικής τα πλαίσια της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Οι φοιτητές/τριες μπορούν να οργανώνουν και να χρησιμοποιούν κατάλληλα πειραματικές διατάξεις, υλικά και όργανα, να επεξεργάζονται/αναλύουν μετρήσεις, να εργάζονται αυτόνομα ή και ομαδοσυνεργατικά, να εξάγουν με βάση τα αποτελέσματα σχετικά συμπεράσματα – εξήγηση φαινομένου και επαλήθευση νόμων/αρχών με βάση τους στόχους κάθε άσκησης/πειράματος. Το περιεχόμενο του μαθήματος στις 13 εβδομάδες διδασκαλίας διαμορφώνεται ως εξής:

• Στο εργαστήριο με διενέργεια δραστηριοτήτων, πειραμάτων κλπ
• Δια ζώσης – Πρόσωπο με πρόσωπο διδασκαλία

• Χρήση PowerPoint, χρήση διαδικτύου για τη παρουσίαση δραστηριοτήτων και πειραμάτων, e-mail

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική  ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα: Ελληνική

Ι. Γραπτή τελική εξέταση (70%)

Περιλαμβάνει:

–     Ερωτήσεις σύντομης απάντησης

–     Εργαστηριακή εργασία με χρήση υλικών της καθημερινότητας σε εφαρμογές σχετικές με καθημερινές καταστάσεις ή καταστάσεις που εμφανίζονται σε βιβλία του Δημοτικού

–     Εξαγωγή συμπερασμάτων με αιτιολόγηση

ΙΙ. Εκπόνηση Εργασίας (30%)

Περιλαμβάνει: Εκτέλεση μιας εργαστηριακής άσκησης/πειράματος σε ομαδική βάση, με κατάλληλες πειραματικές διατάξεις, μεθόδους και όργανα/εργαλεία

Κριτήρια αξιολόγησης:

• Ορθότητα και πληρότητα των στόχων
• Σαφήνεια, πληρότητα και συνοχή των βημάτων μιας πειραματικής διαδικασίας
• Σαφήνεια και ορθότητα στην επιχειρηματολογία, στις ερμηνείες και στα συμπεράσματα σε κάθε πειραματική διαδικασία.

·      Αρναουτάκης Ι. ,Καρανίκας Γ.,Καραπαναγιώτης Β. Α. (2005), Πειράματα Φυσικής, Εκδόσεις ΓΡΗΓΟΡΗ ΧΡΙΣΤΙΝΑ κ’ ΣΙΑ

·      Unesco (2003), ΘΗΣΑΥΡΟΣ ΠΕΙΡΑΜΑΤΩΝ, ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ, Εκδόσεις ΜΑΡΙΑ ΠΑΡΙΚΟΥ & ΣΙΑ ΕΠΕ

Πρόσθετη προτεινόμενη βιβλιογραφία

·         McDermott C.L., Shaffer S.P. (2001), Μαθήματα Εισαγωγικής Φυσικής, (μετάφραση Π. Μίχας) Εκδόσεις τυπωθήτω, Αθήνα.

·         Κουμαράς Π. (2011), Οδηγός για τη πειραματική διδασκαλία της Φυσικής, Εκδόσεις Χριστοδουλίδη, Θεσσαλονίκη

Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά

·         International Journal of Science Education

·         International Journal of Science and Mathematics Education

·         International Journal of Environmental and Science Education

·         Journal of Research in Science Teaching

·         Journal of Science Teacher Education

·         Science Education

·         Research in Science Education

·         Journal of Science Education and Technology

·         Research in Science and Technological Education

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/φοιτήτριες θα πρέπει:

·         Να γνωρίζουν τις βασικές τομές στην ιστορία της νεοελληνικής λογοτεχνίας, τους σημαντικούς συγγραφείς και τα έργα τους, εντάσσοντάς τα στα λογοτεχνικά και ιστορικά τους συμφραζόμενα (ΜΑ11).

·         Να εντοπίζουν στη νεοελληνική ποίηση και πεζογραφία βασικά χαρακτηριστικά των λογοτεχνικών τάσεων και ρευμάτων (ΜΑ11).

·         Να έχουν αποκτήσει μία συνολική εικόνα της νεοελληνικής λογοτεχνίας, ώστε στο μέλλον να μπορούν να αξιοποιήσουν τις γνώσεις τους στην εκπαιδευτική πράξη (ΜΑ4).

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

1. Εισαγωγή στη μελέτη της λογοτεχνίας. Αποσαφήνιση εννοιών: ιστορία, λογοτεχνία, λογοτεχνικός κανόνας, γενιά, σχολή, ρεύμα, κίνημα.

2. Πότε αρχίζει η νεοελληνική λογοτεχνία; Το έπος του Διγενή Ακρίτη.

3. Η λογοτεχνία μετά το 1453. Περίοδος της Κρητικής Αναγέννησης. Βιτσέντζος Κορνάρος.

4. Νεοελληνικός διαφωτισμός.

5. – 6. Ελληνικός ρομαντισμός: Η ποίηση του Σολωμού. Κάλβος. Επτανησιακή σχολή.

7. Ο ρομαντισμός της Αθηναϊκής ή Φαναριώτικης σχολής.

8. Νέα Αθηναϊκή σχολή. Παλαμάς.

9. Η ηθογραφία της γενιάς του 1880.

10. Νέες τάσεις και ρεύματα στην πεζογραφία.

11. Η ποίηση του Καβάφη. Σικελιανός, Βάρναλης.

12. Γενιά του ’20. Καρυωτάκης.

13. Ο μοντερνισμός της γενιάς του ’30.

Χρήση της πλατφόρμας eclass

Επικοινωνία με τους φοιτητές μέσω email

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα αξιολόγησης: ελληνικά

Μέθοδος αξιολόγησης: συγγραφή και παρουσίαση εργασίας και τελική γραπτή εξέταση.

Βίτι Μάριο, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, επιμ.: Δήμητρα Λουκά, Τίτλος Μυλωνόπουλος, Αθήνα: Οδυσσέας, 2008.

Δημαράς Κ.Θ., Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Από τις πρώτες ρίζες ως την εποχή μας, Αθήνα: Ίκαρος, 1948.

Καστρινάκη Αγγέλα, Αλέξης Πολίτης, Δημήτρης Τζιόβας (επιμ.), Τμήμα Φιλολογίας Πανεπιστημίου Κρήτης – Μουσείο Μπενάκη, Πρακτικά Συνεδρίου στη μνήμη του Αλέξανδρου Αργυρίου, Ρέθυμνο, 20-22 Μαϊου 2011, Για μια Ιστορία Νεοελληνικής Λογοτεχνίας του 20^ού αιώνα, Προτάσεις Ανασυγκρότησης, Θέματα και ρεύματα, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης – Μουσείο Μπενάκη, 2012.

Λεξικό Νεοελληνικής Λογοτεχνίας. Πρόσωπα, Έργα, Ρεύματα, Όροι. Αθήνα: Πατάκης, 2007.

Μπήτον Ρόντερικ, Εισαγωγή στη νεότερη ελληνική λογοτεχνία, Ποίηση και Πεζογραφία, 1821-1992, μτφ. Ευαγγελία Ζουργού – Μαριάννα Σπανάκη, Αθήνα: Νεφέλη, 1996.

Πολίτης Λίνος, Ιστορία της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, Αθήνα: ΜΙΕΤ, 1978.

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Με την ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να είναι σε θέση:

•    Να κατανοούν  τους σημαντικότερους μετασχηματισμούς στο επίπεδο της ιδεολογίας, της οικονομίας , της κοινωνίας  και του πολιτισμού των ευρωπαϊκών κοινωνιών από τα τέλη του 18ου αιώνα μέχρι  τα μέσα του 20ού (ΜΑ11)

•    Να κατανοούν τον τρόπο με τον οποίο ορισμένα φαινόμενα και διαδικασίες αποτέλεσαν κοινό παρελθόν για τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και να αναγνωρίζουν τα κοινά χαρακτηριστικά των ιστορικών εξελίξεων σε διάφορες χώρες (ΜΑ11)

•    Να συνδέουν τις ιστορικές  εξελίξεις της εθνικής ιστορίας με ευρύτερα φαινόμενα που χαρακτηρίζουν την ευρωπαϊκή  ιστορία (ΜΑ11)

•    να συζητούν για τους ποικίλους παράγοντες που επηρέασαν τις κοινές ιστορικές εξελίξεις στις ευρωπαϊκές κοινωνίες του 19^ου και των αρχών του 20ού αιώνα (ΜΑ11)

•    Να αναγνωρίζουν τις διαφορές ανάμεσα στα γεγονότα και τις εικασίες καθώς και ανάμεσα στις πρωτογενείς πηγές και τις ερμηνείες που προτείνουν οι ιστορικοί για τα φαινόμενα του παρελθόντος (ΜΑ11)

•    Να χρησιμοποιούν κριτικά τις πληροφορίες που αντλούν από ένα ευρύ φάσμα πόρων, έντυπων και ηλεκτρονικών, και να κρίνουν την αξιοπιστία τους (ΜΑ11)

•    Να προσεγγίζουν τη γνώση για το παρελθόν με τα εργαλεία της ιστορικής επιστήμης(ΜΑ11)

•    Να αναζητούν βιβλιογραφικές πηγές και να συντάσσουν μία επιστημονική εργασία βασισμένη στις μεθόδους της ιστορίας  ΜΑ11)

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών με τη χρήση των απαραίτητων τεχνολογιών

Αυτόνομη εργασία

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Αναλυτικά στα 13 μαθήματα εξετάζονται τα εξής θέματα:

1)      Εισαγωγή. Η ευρωπαϊκή κοινωνία στα τέλη του 18ου αιώνα

2)      Τα αίτια και η εκδήλωση της βιομηχανικής επανάστασης

3)      Οι κοινωνικές συνέπειες της βιομηχανικής επανάστασης στην ευρωπαϊκή κοινωνία.

4)      Οι ιδεολογικές αντιπαραθέσεις μετά τη βιομηχανική εποχή, ο φιλελευθερισμός και η πρόκληση του σοσιαλισμού.

5)      Εθνικισμός και γένεση εθνικών κρατών.

6)      Αποικιοκρατία

7)      Πνευματικές αναζητήσεις στα τέλη του 19ου αιώνα στην τέχνη, τη λογοτεχνία, το θέατρο και τη μουσική.

8)      Οι οικονομικοί ανταγωνισμοί που οδήγησαν στον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αίτια και εξέλιξη του πολέμου του Α ΠΠ.

9)      Η Οκτωβριανή επανάσταση.

10)   Η άνοδος των ολοκληρωτικών καθεστώτων. Φασισμός και Ναζισμός.

11)   Πνευματικές τάσεις του Μεσοπολέμου.

12)   Τα αίτια και η εξέλιξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

13)    Η εύθραυστη ισορροπία του μεταπολεμικού κόσμου. Τα κινήματα αμφισβήτησης της δεκαετίας του ΄60.

Χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία και την επικοινωνία με τους φοιτητές

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτική  ή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Ελληνική

Διαμορφωτική αξιολόγηση

Ερωτήσεις σύντομης ανάπτυξης και ανάπτυξης δοκιμίων

Συγγραφή ατομικής γραπτής εργασία

Παρουσίαση ατομικής εργασίας

Προτεινόμενα διδακτικά συγγράμματα

1)     Ε. Μ. BURNS, Ευρωπαϊκή Ιστορία. Ο Δυτικός Πολιτισμός: Νεώτεροι χρόνοι, (επιμέλεια –πρόλογος :Ι.Σ. Κολιόπουλος),  εκδ. Επίκεντρο, δ΄ έκδοση, Θεσσαλονίκη 2006

2)     Albert S. Lindemann, Ιστορία της νεότερης Ευρώπης, εκδ. Κριτική,  Αθήνα 2016

Πρόσθετη  προτεινόμενη βιβλιογραφία

·         Ε.J.Hobsbawm, Η εποχή των επαναστάσεων 1789-1848, (μτφ. Μ Οικονομοπούλου), Μ.Ι.Ε.Τ, Αθήνα 1990

·         Θ. Βερέμης-Β. Κρεμμυδάς, Ο Σύγχρονος κόσμος, εκδ. Τυπωθήτω-Γιώργος Δαρδανός, Αθήνα 2001

·           S.Berstein-P.Milza, Ιστορία της Ευρώπης τ. 2 και 3, εκδ. Αλεξάνδρεια, Αθήνα 1997

Ηλεκτρονικές διευθύνσεις για άντληση  πρωτογενών πηγών :

www.learningcurve.gov.uk

www.schoolhistory.org.ukwww.bbc.co.uk

www.library.wisc.edu

www.spartacus.schoolnet.co.uk

Συναφή επιστημονικά Περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα)

• Τα Ιστορικά
• Μνήμων
• European Review of History

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Συμβουλευτείτε το Παράρτημα Α

·     Περιγραφή του Επιπέδου των Μαθησιακών Αποτελεσμάτων για κάθε ένα κύκλο σπουδών σύμφωνα με Πλαίσιο Προσόντων του Ευρωπαϊκού Χώρου Ανώτατης Εκπαίδευσης

·     Περιγραφικοί Δείκτες Επιπέδων 6, 7 & 8 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων Διά Βίου Μάθησης

και Παράρτημα Β

·     Περιληπτικός Οδηγός συγγραφής Μαθησιακών Αποτελεσμάτων

• Περιγράφουν τα βασικά χαρακτηριστικά της συγκρότησης και ανάπτυξης των
βασικών εννοιών και σχέσεων του χώρου από μαθητές της υποχρεωτικής εκπαίδευσης (ΜΑ4).

• Αναγνωρίζουν και περιγράφουν τις νοητικές δυσκολίες των παιδιών της υποχρεωτικής εκπαίδευσης στην κατανόηση βασικών γεωμετρικών εννοιών με βάση ερευνητικά αποτελέσματα και πραγματοποιούν έρευνα πεδίου (ΜΑ2, ΜΑ13).

• Αναγνωρίζουν και αξιοποιούν τον δυναμικό χαρακτήρα των λογισμικών δυναμικής γεωμετρίας (π.χ. geogebra) και την αποτελεσματικότητά τους ως εργαλείων μάθησης και διδασκαλίας γεωμετρικών εννοιών (ΜΑ9).

•Διακρίνουν τις θεωρίες μάθησης(π.χ. κοινωνικοπολιτισμικές θεωρίες, εποικοδομιστικές προσεγγίσεις, συμπεριφοριστικές θεωρίες) και τις αξιοποιούν κατάλληλα κατά τον διδακτικό μετασχηματισμό σε περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας (ΜΑ3, ΜΑ4).

• Οργανώνουν τη διδακτική/μαθησιακή διαδικασία και περιγράφουν τεκμηριωμένα την πρόσθετη μαθησιακή αξία των δυναμικών περιβαλλόντων μάθησης στην αναπαράσταση της γεωμετρικής γνώσης, στην υποστήριξη της κατανόησης από μέρους των μαθητών, στη διερεύνηση και στον πειραματισμό, στη συνεργασία και στην επικοινωνία στην τάξη (ΜΑ6, ΜΑ9, ΜΑ11).

• Υλοποιούν και αξιολογούν, με βάση τη στοχοθεσία, δραστηριότητες υποστήριξης της ανάπτυξης της γεωμετρικής σκέψης και της κατανόησης των βασικών χαρακτηριστικών των επίπεδων και στερεών γεωμετρικών σχημάτων με αξιοποίηση λογισμικού δυναμικής γεωμετρίας για μαθητές της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, στην κατεύθυνση της διαφοροποιημένης και συμπεριληπτικής εκπαίδευσης (ΜΑ7).

• «Επικοινωνούν» τα αποτελέσματα της εργασίας τους (ΜΑ14).

• Στοχάζονται κριτικά και διατυπώνουν τεκμηριωμένες θέσεις για τις προϋποθέσεις αξιοποίησης λογισμικών δυναμικής γεωμετρίας στην υποχρεωτική εκπαίδευση, καθώς και για τη μάθηση και τη διδασκαλία της γεωμετρίας (ΜΑ15).

Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Παράγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον

Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Λήψη αποφάσεων

Αυτόνομη εργασία

Ομαδική εργασία

Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

2-3: Εννοιολογική προσέγγιση βασικών γεωμετρικών εννοιών που διδάσκονται στην υποχρεωτική εκπαίδευση (ηλικιακή ομάδα 4-15 ετών), καθώς και των ιδιοτήτων και μετασχηματισμών τους

4: Δυσκολίες-παρανοήσεις σε σχέση με βασικές γεωμετρικές έννοιες στην υποχρεωτική εκπαίδευση. Αξιοποίηση ευρημάτων σχετικών ερευνών σε ελληνικό και διεθνές επίπεδο.

5-7: Εξοικείωση με περιβάλλοντα δυναμικής γεωμετρίας (π.χ., Geogebra) και αξιοποίησή τους για την προσέγγιση των ιδιοτήτων των σχημάτων και μετασχηματισμών τους

8-9: Προετοιμασία, με προσέγγιση “μελέτης μαθήματος” (lesson study) γεωμετρίας, για την άσκηση πεδίου σε σχολεία υποχρεωτικής εκπαίδευσης (Προγράμματα Σπουδών Γεωμετρίας, βιβλιογραφικά στοιχεία διδακτικής της Γεωμετρίας)

10-12: Ανάπτυξη δραστηριοτήτων σε περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας: (π.χ., Geogebra), σχεδιασμός ή/και επιλογή με βάση τις προϋποθέσεις υλοποίησης της άσκησης πεδίου στην τάξη της γεωμετρίας (π.χ., ιδιαιτερότητες μαθητικού πληθυσμού) και συνεργασία με έμπειρους εκπαιδευτικούς.

13: Αναστοχασμός σχετικά με την άσκηση πεδίου και κριτικός στοχασμός σε σχέση με τη μετάβαση από συμβατικά περιβάλλοντα σε περιβάλλοντα δυναμικής γεωμετρίας (επαγγελματική ανάπτυξη των μελλοντικών εκπαιδευτικών).

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια, Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία, Εκπαιδευτικές επισκέψεις, Εκπόνηση μελέτης (project), Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Γλώσσα Αξιολόγησης, Μέθοδοι αξιολόγησης, Διαμορφωτικήή Συμπερασματική, Δοκιμασία Πολλαπλής Επιλογής, Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης, Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων, Επίλυση Προβλημάτων, Γραπτή Εργασία, Έκθεση / Αναφορά, Προφορική Εξέταση, Δημόσια Παρουσίαση, Εργαστηριακή Εργασία, Κλινική Εξέταση Ασθενούς, Καλλιτεχνική Ερμηνεία, Άλλη / Άλλες

Αναφέρονταιρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και πού είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Εργαστηριακές ασκήσεις σε περιβάλλον δυναμικής γεωμετρίας (e-portfolio) 20%

Συγγραφή εργασίας για την υποστήριξη της άσκησης πεδίου (e-portfolio) 40%

Άσκηση πεδίου (σχεδιασμός-υλοποίηση-αναστοχασμός) 40%

Κυνηγός, Χ. (2011). Το μάθημα της διερεύνησης. Αθήνα: Μοτίβο Εκδοτική Α.Ε.

Παπαδόπουλος, Ι. (2013). Τα μαθηματικά στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και η διδασκαλία τους. Θεσσαλονίκη: Εταιρία αξιοποίησης και διαχείρισης περιουσίας του πανεπιστημίου

-Πρόσθετη προτεινόμενη βιβλιογραφία

Κολέζα, Ε. (2017). Θεωρία και Πράξη στη Διδακτική των Μαθηματικών. Αθήνα: Τυπωθήτω/ Δαρδανός.

Van de Walle, J. A., Lovin L. H., Karp K. S., Bay – Williams J. M.(2017). Μαθηματικά από το νηπιαγωγείο ως το Γυμνάσιο, Αθήνα: Τυπωθήτω/ Δαρδανός.

Σκουμπουρδή, Χ. (2015).Το παιχνίδι στη μαθηματική εκπαίδευση των μικρών παιδιών. Ελληνικά Ακαδημαϊκά Ηλεκτρονικά Συγγράμματα και Βοηθήματα https://repository.kallipos.gr/handle/11419/1295

Streefland, L. (2000). (Επιστημονική επιμέλεια Ε. Κολέζα). Ρεαλιστικά Μαθηματικά στην Πρωτοβάθμια Εκπαίδευση. Αθήνα: LeaderBooks

– Συναφή επιστημονικά περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα):

Educational Studies in Mathematics (https://www.springer.com/journal/10649)

International Electronic Journal of Mathematics Education(https://www.iejme.com/)

International Journal of Mathematical Education in Science and Technology https://www.tandfonline.com/toc/tmes20/current

Mathematics Education Research Journal (https://www.springer.com/journal/13394)

Journal of Mathematics Teacher Education (https://www.springer.com/journal/10857)

Teaching mathematics and its applications (https://academic.oup.com/teamat)

The mathematics educator (http://tme.journals.libs.uga.edu/index.php/tme/index)

-Πρακτικά συνεδρίων

ΕΤΠΕ (Ελληνική Επιστημονική Ένωση Τεχνολογιών Πληροφορίας & Επικοινωνιών στην Εκπαίδευση) (http://www.etpe.gr).

ΕΜΕ (Ελληνική Μαθηματική Εταιρεία) (http://www.hms.gr/)

ΕΝΕΔΙΜ (Ένωση Ερευνητών Διδακτικής Μαθηματικών)  (http://www.enedim.gr/index.php/el/)

ERME (European Society for Research in Mathematics Education) (https://www.mathematik.uni-dortmund.de/~erme/index.php?slab=conferences)

PME (International Group for the Phycology of Mathematics Education) (http://www.igpme.org/annual-conference/)

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής,

Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

·        Να προσδιορίζουν τις βασικές έννοιες της διδασκαλίας και να κατέχουν ένα γλωσσάρι όρων και εννοιών που σχετίζονται με το αντικείμενο της διδασκαλίας και την ανάλυσή της και να το χρησιμοποιούν ορθά κατά περίπτωση. [ΜΑ2]

·        Να αναγνωρίζουν και να περιγράφουν τα τρία επίπεδα ανάλυσης της διδασκαλίας και να διακρίνουν τις διαφορές μεταξύ τους. [ΜΑ2]

·        Να αναλύουν παραδείγματα διδασκαλιών στα τρία επίπεδα. [ΜΑ2]

·        Να συνειδητοποιούν και  να συστηματοποιούν  την προσωπική τους θεωρία της διδασκαλίας και να αξιολογούν τις επιλογές τους με παιδαγωγικο-διδακτικά, ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά κριτήρια που χρησιμοποιεί το τριεπιπεδικό σύστημα ανάλυσης διδασκαλίας. [ΜΑ16]

·        Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις

·        Αυτόνομη εργασία

·        Ομαδική εργασία

·        Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

·        Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης.

Αντικείμενο της εμπειρικής ή αλλιώς «τεχνοκρατικής» ανάλυσης (πρώτο επίπεδο) αποτελεί η διδακτική πραγματικότητα (διδακτική-μαθησιακή διαδικασία, κοινωνική οργάνωση της τάξης, λεκτική και μη λεκτική επικοινωνία, ψυχολογικό κλίμα της τάξης) και ο βαθμός αποτελεσματικότητας της διδασκαλίας.

Αντικείμενο της ερμηνευτικής ανάλυσης (δεύτερο επίπεδο) αποτελούν οι θεωρητικές παραδοχές της διδακτικής πραγματικότητας. Αναζητούνται οι αντιλήψεις στις οποίες στηρίζονται οι επιλογές και οι πρακτικές του εκπαιδευτικού στην σχολική τάξη (αντιλήψεις για τη φύση της σχολικής γνώσης, την διαδικασία της μάθησης, την φύση και τον ρόλο του μαθητή, τον ρόλο και τις ευθύνες του εκπαιδευτικού κ.ά.). Με την ερμηνευτική ανάλυση αναδεικνύεται η διλημματική φύση της διδασκαλίας.

Αντικείμενο της κριτικής ανάλυσης (τρίτο επίπεδο) αποτελούν οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της διδασκαλίας, των θεωρητικών επιλογών και των πρακτικών του εκπαιδευτικού, για τον μαθητή και την κοινωνία. Η αξιολόγηση αυτών των συνεπειών γίνεται με βάση κοινωνικοπολιτικές αρχές και κριτήρια, όπως: αυτονομία, ισότητα, εκδημοκρατισμός των διαδικασιών, κοινωνική ευθύνη και κοινωνική ανασυγκρότηση.

Κατανομή του περιεχομένου στα δεκατρία (13) τρίωρα εβδομαδιαία μαθήματα

1ο μάθημα: Εισαγωγή, τρόπος οργάνωσης του μαθήματος, ανάθεση εργασιών

2ο μάθημα: Αποσαφήνιση των εννοιών της διδασκαλίας και της μάθησης

3ο μάθημα: Απόψεις για την φύση της διδασκαλίας

4ο μάθημα: Η προσωπική θεωρία ως πλαίσιο ανάλυσης της διδασκαλίας

5ο μάθημα: Το σύστημα ανάλυσης της διδασκαλίας σε τρία επίπεδα

                         Α. Τομείς εμπειρικής ανάλυσης

6ο μάθημα: Λεκτική επικοινωνία και αλληλεπίδραση στην σχολική τάξη.

Μη λεκτική επικοινωνία στην σχολική τάξη.

7ο μάθημα: Η ερώτηση στην διδακτική-μαθησιακή διαδικασία

8ο μάθημα: Κοινωνική οργάνωση της σχολικής τάξης

9ο μάθημα: Οργάνωση της διδακτικής-μαθησιακής διαδικασίας

                        Β. Τομείς ερμηνευτικής ανάλυσης

10ο μάθημα: Αντιλήψεις για την διαδικασία της μάθησης, την φύση και τον ρόλο του

μαθητή, τον ρόλο και τις ευθύνες του εκπαιδευτικού

11ο μάθημα: Αντιλήψεις για την σχολική εξουσία και την πειθαρχία

12ο μάθημα: Επιστημολογία και κοινωνικός ρόλος του Αναλυτικού Προγράμματος.

Ατομοκεντρικές επιδιώξεις του Αναλυτικού Προγράμματος.

Γ. Κριτική ανάλυση

13ο μάθημα: 1. Αρχές και κριτήρια κριτικής ανάλυσης της διδασκαλίας.

2. Ανακεφαλαίωση και αποτίμηση του μαθήματος.

·         – στην διδασκαλία

·         – στην παρουσίαση των εργασιών των φοιτητών

– στην επικοινωνία με τους φοιτητές

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος

και μέθοδοι διδασκαλίας.

Διαλέξεις, Σεμινάρια,

Εργαστηριακή Άσκηση, Άσκηση Πεδίου, Μελέτη & ανάλυση βιβλιογραφίας, Φροντιστήριο, Πρακτική (Τοποθέτηση), Κλινική Άσκηση, Καλλιτεχνικό Εργαστήριο, Διαδραστική διδασκαλία,

Εκπαιδευτικές επισκέψεις,

Εκπόνηση μελέτης (project),

Συγγραφή εργασίας / εργασιών, Καλλιτεχνική δημιουργία, κ.λπ.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης, ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Αναφέρονται ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και πού είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

α. την εκπόνηση και παρουσίαση ατομικής ή ομαδικής εργασίας (20%)

β. την γραπτή τελική εξέταση (80%), η οποία περιλαμβάνει ερωτήσεις κρίσεως, σύντομης απάντησης και ανάπτυξης.

Κριτήρια αξιολόγησης:

·      Βαθμός κατανόησης εννοιών, απόψεων, θέσεων του τριεπιπεδικού συστήματος ανάλυσης της διδασκαλίας

·      Χρήση των κριτηρίων του τριεπιπεδικού συστήματος για την ανάλυση πτυχών της διδασκαλίας (σε συγκεκριμένα παραδείγματα).

·      Βαθμός κριτικής τοποθέτησης

·      Βαθμός ανάπτυξης της προσωπικής διδακτικής θεωρίας: σαφήνεια και συνοχή στην επιχειρηματολογία, με επαρκή τεκμηρίωση των θέσεων που υποστηρίζονται

·      Επιμέλεια στην αναζήτηση και χρήση της βιβλιογραφίας

·      Ορθή χρήση της βιβλιογραφίας

·      Επιμέλεια στην εκπόνηση και παρουσίαση της εργασίας

·      Γλωσσική ορθότητα

Ο τρόπος και τα κριτήρια αξιολόγησης των φοιτητών/ριών περιγράφονται αναλυτικά στο πρώτο μάθημα του εξαμήνου.

Ματσαγγούρας, Ηλ. (2006). Θεωρία της διδασκαλίας: Η προσωπική θεωρία ως πλαίσιο στοχαστικο-κριτικής ανάλυσης. Αθήνα: Gutenberg.

2.    Πρόσθετη προτεινόμενη βιβλιογραφία

Αναγνωστοπούλου, Μ. (2005). Οι διαπροσωπικές σχέσεις εκπαιδευτικού-μαθητών στη σχολική τάξη: Μια θεωρητική και εμπειρική προσέγγιση. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Βρεττός, Ι. (2003). Μη λεκτική συμπεριφορά και επικοινωνία στη σχολική τάξη. Άσκηση με μικροδιδασκαλία. Αθήνα: Ατραπός.

Ευαγγελόπουλος, Σ. (1994). Η λεκτική επικοινωνία και αλληλεπίδραση στη σχολική τάξη. Αθήνα: αυτο-έκδοση.

Ευσταθίου-Kαραγεωργάκη, Μ. (1985). Λεκτική επικοινωνία στη σχολική τάξη: Θεωρία του συστήματος N.A. Flanders και δοκιμαστική εφαρμογή του στην ελληνική εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Θεοφιλίδης, Χ. (1984). Η τέχνη των ερωτήσεων. Λευκωσία: αυτο-έκδοση.

Κακανά, Δ.Μ. (2008). Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία και μάθηση: Θεωρητικές προσεγγίσεις και εκπαιδευτικές προοπτικές. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Κασσωτάκης, Μ., & Φλουρής, Γ. (2006). Μάθηση και διδασκαλία, τόμος Β΄: Θεωρία, πράξη και αξιολόγηση της διδασκαλίας. Αθήνα: Αυτοέκδοση.

Καψάλης, Α., & Νημά, Ε. (2008). Σύγχρονη Διδακτική. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Καψάλης, Α. (2006). Παιδαγωγική Ψυχολογία. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Κοσσυβάκη, Φ. (2002). Κριτική επικοινωνιακή διδασκαλία: Κριτική προσέγγιση της διδακτικής πράξης. Αθήνα: Gutenberg.

Κούρτη, Ε. (2007). Η μη λεκτική επικοινωνία στο σχολείο. Σειρά «Κλειδιά και αντικλείδια», Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ, Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Κουτσελίνη, Μ. & Θεοφιλίδης, Χ. (2007). Διερεύνηση και συνεργασία:  Για μια αποτελεσματική διδασκαλία. Αθήνα: Γρηγόρης.

Ματσαγγούρας, Η. (2006). Θεωρία της διδασκαλίας: Η προσωπική θεωρία ως πλαίσιο στοχαστικο-κριτικής ανάλυσης. Αθήνα: Gutenberg. (β΄έκδοση βελτιωμένη, α΄ έκδοση 1999).

Ματσαγγούρας, Η. (2007). Στρατηγικές διδασκαλίας: Η κριτική σκέψη στη διδακτική πράξη. Αθήνα: Gutenberg. (α΄ έκδοση 1998, β΄ έκδοση βελτιωμένη 2000).

Ματσαγγούρας, Η. (2003). Η σχολική τάξη, τόμος Α΄: Χώρος, ομάδα, πειθαρχία, μέθοδος. Αθήνα: Gutenberg (γ΄έκδοση βελτιωμένη, α΄ έκδοση 1998).

Μαυροσκούφης, Δ. (2008). Διδακτική Μεθοδολογία και ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Μπερερής, Π., & Τρούκη, Ε. (2009). Λόγος και επικοινωνία στην εκπαιδευτική πράξη: Ρητά και άρρητα μηνύματα κατά τη διαμόρφωση του επικοινωνιακού κλίματος στη σχολική τάξη. Αθήνα: Καστανιώτης.

Μπίκος, Κ. (2011). Κοινωνικές σχέσεις και αλληλεπίδραση στη σχολική τάξη. Θεσσαλονίκη: Ζυγός.

Παπαδοπούλου, Β. (1999). Παρατήρηση διδασκαλίας: Θεωρητικό πλαίσιο και εφαρμογές. Θεσσαλονίκη: Αφοί Κυριακίδη.

Χατζηγεωργίου, Ι. (2004). Γνώθι το Curriculum: Γενικά και ειδικά θέματα Αναλυτικών Προγραμμάτων και Διδακτικής. Αθήνα: Ατραπός.

Carr, W., & Kemmis, St. (2002). Για μια κριτική εκπαιδευτική θεωρία: Εκπαίδευση, γνώση και έρευνα δράσης. Μτφρ. Α. Λαμπράκη-Παγανού Ε. Μηλίγκου & Κ. Ροδιάδου-Αλμπάνη. Αθήνα: Κώδικας.

Jarvis, P. (2006). The theory and practice of learning. Second edition. London: Routledge.

O’ Leary, M. (2014). Classroom Observation. A guide to the effective Observation of Teaching and Learning. London: Routledge.

Wragg, E.C. (2003). Διαχείριση της σχολικής τάξης στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση. Μετ. Ν. Αβούρη. Αθήνα: Σαββάλας.

Wragg, E.C. (1999). An Introduction to Classroom Observation. Second edition. London: Routledge.

Συναφή επιστημονικά περιοδικά

·      Παιδαγωγική Επιθεώρηση

·      Επιστήμες της Αγωγής

·      Επιθεώρηση Εκπαιδευτικών Θεμάτων

·      Νέα Παιδεία

·      Μέντορας

·      Κίνητρο

·      Παιδαγωγική – Θεωρία και Πράξη (ηλεκτρ.)

·      Έρευνα στην Εκπαίδευση (ηλεκτρ.)

·      Menon: Journal of Educational Research (ηλεκτρ.)

·      Teaching and Teacher Education

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

Με την συμπλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές/τριες θα πρέπει να είναι σε θέση:

• Να μπορούν να σχεδιάζουν και να οργανώνουν την διδακτική-μαθησιακή διαδικασία στα μαθήματα Φυσικών Επιστημών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, διατυπώνοντας τους στόχους και τα προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα, αξιοποιώντας τον τρόπο με τον οποίο οι μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης προσεγγίζουν συνήθως τα όποια θέματα Φυσικών Επιστημών (ΜA7).
• Να αναπτύξουν μια επιστημονική νοοτροπία, ικανή να τους βοηθήσει σε καθημερινό σχολικό επίπεδο να σχεδιάζουν και να πραγματοποιούν αποτελεσματικές διδασκαλίες θεμάτων φυσικών επιστημών, προάγοντας τη κριτική και δημιουργική σκέψη, καθώς και τη διερευνητική μάθηση (ΜΑ6).
• Να είναι σε θέση να χρησιμοποιούν σωστά τα κυριότερα διδακτικά εργαλεία της διδακτικής των Φυσικών Επιστημών στα πλαίσια αποτελεσματικών διδακτικών προτύπων και στρατηγικών, ώστε να μπορούν να μετασχηματίζουν την επιστημονική γνώση σε σχολική, προάγοντας παράλληλα την αυτενεργό και τη συνεργατική μάθηση (ΜΑ4, ΜΑ6).
• Να κατανοούν την  πολυπλοκότητα του εκπαιδευτικού τους έργου στα πλαίσια της διδασκαλίας των Φυσικών Επιστημών και να συνειδητοποιούν τις δυνατότητες του ρόλου τους ως εκπαιδευτικοί της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΜΑ1).

Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών

Ομαδική εργασία

Σχεδιασμός και διαχείριση έργων

Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής

Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

ΜΑΘΗΜΑ 1^ο : Εισαγωγή στη διδακτική των Φυσικών Επιστημών

ΜΑΘΗΜΑ 2^ο : Οι διαδικασίες της επιστημονικής μεθόδου Ι

ΜΑΘΗΜΑ 3^ο : Οι διαδικασίες της επιστημονικής μεθόδου ΙΙ

ΜΑΘΗΜΑ 4^ο : Οι διαδικασίες της επιστημονικής μεθόδου ΙΙΙ

ΜΑΘΗΜΑ 5^ο : Οι θεωρίες μάθησης στις Φυσικές επιστήμες Ι

ΜΑΘΗΜΑ 6^ο : Οι θεωρίες μάθησης στις Φυσικές επιστήμες ΙΙ

ΜΑΘΗΜΑ 7^ο : Η κοινωνικο-πολιτισμική προσέγγιση στις Φυσικές Επιστήμες

ΜΑΘΗΜΑ 8^ο : Οι ιδέες των μαθητών για τις έννοιες των Φυσικών Επιστημών

ΜΑΘΗΜΑ 9^ο : Διδακτικά εργαλεία στις Φυσικές επιστήμες Ι

ΜΑΘΗΜΑ 10^ο : Διδακτικά εργαλεία στις Φυσικές επιστήμες ΙΙ

ΜΑΘΗΜΑ 11^ο : Πρότυπα διδασκαλίας Ι – το ανακαλυπτικό πρότυπο

ΜΑΘΗΜΑ 12^ο : Πρότυπα διδασκαλίας ΙΙ – το εποικοδομητικό πρότυπο

ΜΑΘΗΜΑ 13^ο : Εφαρμογές – πορείες διδασκαλίας

• Στην τάξη ή και στο εργαστήριο με διενέργεια δραστηριοτήτων, πειραμάτων κλπ

• Χρήση PowerPoint, βίντεο, δραστηριοτήτων, πειραμάτων
• e-mail

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

Γλώσσα: Ελληνική

Ι. Γραπτή τελική εξέταση (70%)

Περιλαμβάνει:

–     Ερωτήσεις ανάπτυξης, πολλαπλής επιλογής, αντιστοίχισης ή Σωστού /Λάθους

–     Διαχείριση εφαρμογών σχετικών με καθημερινές καταστάσεις ή καταστάσεις που εμφανίζονται σε βιβλία του Δημοτικού

–     Συγκριτική αξιολόγηση δεδομένων και εξαγωγή συμπερασμάτων με αιτιολόγηση

ΙΙ. Εκπόνηση Εργασίας (30%)

Περιλαμβάνει: Ανάπτυξη πορείας διδασκαλίας σε ομαδική βάση, με υποστήριξη της αποτελεσματικότητάς της και αιτιολόγηση των στρατηγικών και εργαλείων που χρησιμοποιούνται

Κριτήρια αξιολόγησης:

• Ορθότητα και πληρότητα των απαντήσεων.
• Σαφήνεια και συνοχή στην επιχειρηματολογία, τις ερμηνείες και τις αιτιολογήσεις.
• Ορθότητα και πληρότητα στη διαχείριση των δεδομένων.

• Χαλκιά, K. (2011) Διδάσκοντας φυσικές επιστήμες, Εκδόσεις Πατάκης, Αθήνα

• Ραβάνης, Κ. (2003) Εισαγωγή στη Διδακτική των Φυσικών Επιστημών, Εκδόσεις Νέων Τεχνολογιών, Αθήνα.

Πρόσθετη προτεινόμενη βιβλιογραφία

·         Κολιόπουλος, Δ. (2004). Θέματα Διδακτικής Φυσικών Επιστημών. Μεταίχμιο,
Αθήνα.

·         Κουλαϊδής, Β. (1994) Αναπαραστάσεις του φυσικού κόσμου, Gutenberg, Αθήνα.

·         Driver, R., Squires, A., Rushworth, P. και Wood-Robinson, V. (1998) Οικοδομώντας τις έννοιες των Φυσικών Επιστημών, (Επιμέλεια Ελληνικής έκδ. Κόκκοτας, Π.) Τυπωθήτω, Αθήνα.

Συναφή Επιστημονικά Περιοδικά

·         International Journal of Science Education

·         International Journal of Science and Mathematics Education

·         International Journal of Environmental and Science Education

·         Journal of Research in Science Teaching

·         Journal of Science Teacher Education

·         Science Education

·         Research in Science Education

·         Journal of Science Education and Technology

·         Research in Science and Technological Education

Υποβάθρου , Γενικών Γνώσεων, Επιστημονικής Περιοχής, Ανάπτυξης Δεξιοτήτων

·            να γνωρίσουν οι φοιτητές τη ζωή και το έργο των σημαντικότερων Ελλήνων Παιδαγωγών του 19^ου και 20^ου αι. ΜΑ3

·            να γνωρίζουν παιδαγωγικές και διδακτικές θεωρίες τους ΜΑ3

·            να γνωρίσουν τις παιδαγωγικές τους απόψεις. ΜΑ 3

·            Να μπορούν να ερμηνεύουν και να προσεγγίζουν τα έργα τους ΜΑ6

·           Να μεταφέρουν στην σύγχρονη πραγματικότητα παιδαγωγικά δεδομένα προηγούμενων ετών ΜΑ7

·           Να συζητούν σε παιδαγωγικούς και εκπαιδευτικούς κύκλους σχετικά με τις παιδαγωγικές θεωρίες ΜΑ4

·           Να σχεδιάζουν εκπαιδευτικά μοντέλα μέσα από τις προτάσεις των παιδαγωγών ΜΑ3

·           Να κατανοούν την παιδαγωγική ορολογία ΜΑ1

·  Αυτόνομη εργασία

·  Εργασία σε διεθνές περιβάλλον

·  Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον

·  Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών

·  Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

1. Οι βιογραφίες των σημαντικότερων Παιδαγωγών της νεοελληνικής εκπαιδευτικής Ιστορίας. Συγκεκριμένα αναφορές γίνονται στους εκπροσώπους παιδαγωγικών και διδακτικών ρευμάτων, όπως της Αλληλοδιδακτικής μεθόδου (1818-1880). Τα ιδεολογικά παιδαγωγικά ρεύματα που κυριαρχούσαν στις απόψεις τους. Οι διδακτικές μέθοδοι που προωθούσαν και εφάρμοζαν στα σχολεία Οι καινοτομίες που εφάρμοσαν στα σχολεία. Οι επιπτώσεις από την εφαρμογή των ιδεών τους στο ελληνικό σχολείο. Οι σημαντικές παιδαγωγικές τους απόψεις Τα σημαντικότερα κείμενά τους σε βιβλία, άρθρα, περιοδικά
2.  Ι. Κοκκώνης,
3.  Π. Οικονόμου, Χ. Παπαμάρκου και  Σ. Μωραΐτης,
4. βασικοτέροι εκπρόσωποι του Νέου Σχολείου ή Σχολείου Εργασίας
5. Α. Δελμούζος,
6. Δ. Γληνός,
7. Μ. Τριανταφυλλίδης,
8. Θ. Κάστανος,
9. Μ. Παπαμαύρου,
10. Μ. Κουντουράς,
11. Ε. Παπανούτσος,
12. τους ιδεολογικούς αντιπάλους και κυρίαρχους της εκπαίδευσης Ν. Εξαρχόπουλο, Σ.  Καλλιάφα.
13. Η εφαρμογή των ιδεών τους στην σύγχρονη εκπαιδευτική πραγματικότητα.

Περιγράφονται αναλυτικά ο τρόπος και μέθοδοι διδασκαλίας.

Αναγράφονται οι ώρες μελέτης του φοιτητή για κάθε μαθησιακή δραστηριότητα καθώς και οι ώρες μη καθοδηγούμενης μελέτης ώστε ο συνολικός φόρτος εργασίας σε επίπεδο εξαμήνου να αντιστοιχεί στα standards του ECTS

Περιγραφή της διαδικασίας αξιολόγησης

Αναφέρονται  ρητά προσδιορισμένα κριτήρια αξιολόγησης και εάν και που είναι προσβάσιμα από τους φοιτητές.

·   Συγγραφή γραπτής εργασίας

·   Παρουσίαση γραπτής εργασίας

·   Σχεδιασμός αφίσας για εκδήλωση με θέμα τις απόψεις Ελλήνων Παιδαγωγών

·   Γραπτή εξέταση

• Χ΄΄στεφανίδης Θ.,  (1996), Ιστορία της νεοελληνικής εκπαίδευσης (1821-1986), εκδ. Παπαδήμα, Αθήνα.
•   Αντωνίου Χρ. (2008), Παιδαγωγοί και παιδαγωγκή στην Ελλάδα, εκδ. Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα.

Πρόσθετη  προτεινόμενη βιβλιογραφία

Καραφύλλης Α., (2013),  Νεοελληνική εκπαίδευση-Νέα αναθεωρημένη έκδοση, εκδ. Κριτική, Αθήνα.

Τερζής Ν., (2012), Μελέτη της Εκπαίδευσης του Νεοελληνισμού. Πριν από το Κράτος-Έξω από το Κράτος-Στο Κράτος, εκδ. Κυριακίδη, Θεσ/νικη.

Συναφή επιστημονικά Περιοδικά (ελληνόγλωσσα και ξενόγλωσσα)     

• Θέματα ιστορία της εκπαίδευσης
• Κείμενα Παιδείας